عهدنامه مالک‌اشتر از نظر منبع و سند، و مهم‌تر از آن از نظر سبک‌شناسی و درون‌مایه‌های سخن، نمی‌تواند از کسی جز امیرمؤمنان علی(ع) صادر شده باشد.
مخاطب این عهدنامه مالک اشتر است. مالک پسر حارث نخعی، پیش از اسلام در یمن چشم به جهان گشود. در همان‌جا رشد کرد و اسلام آورد، ولی پیامبر اکرم (ص) را ندید، و از این‌رو از تابعان به‌شمار می‌اید. پس از رحلت پیامبر (ص) و شکل‌گیری فتوحات، مالک در فتوحات شرکت جست و در پانزده هجری در جنگ یرموک با سپاه روم، گرزی به کلاخودش کوفته شد و خود بر یر او پخش شد و پاره‌ای از آهن آن چشم او را چاک داد و از آن پس به اشتر ملقب شد، زیرا اشتر به کسی گویند که پلک چشمش برگشته و مژه نداشته باشد، یا کسی که چشم یا لب پایینش پاک داشته باشد.
عهدنامه مالک‌اشتر شامل موضوعات بسیار در حوزۀ مباحث حکومتی و مدیریتی است که می‌توان آن‌ها را در پنج حوزۀ اساسی ملاحظه کرد:
۱. مبانی
۲. اصول
۳. روش‌ها
۴. سیاسات‌ها
۵. اخلاق