هدف از خلقت آدمی آن بود که وی به عالی‌ترین مراتب کمال دست یازد و قابلیت‌ها و استعدادهایی را که در نهادش به ودیعه نهاده شده است تجلی بخشد. برای تأمین این هدف، خداوند آدمی را به خود واننهاد، بلکه مقدمات وصول به این مقصد را برایش کاملاً مهیا کرد. از یک سو «طبیعت» را مسخر او کرد و به او هوش و استعداد و خلاقیت بخشید تا از انواع نعمت‌ها و مواهبی که برایش در زمین آفریده است بهره جوید و از سوی دیگر «کتب آسمانی و شرایع الهی» را همچون نقشه راه در اختیارش گذارد و راه هدایت تشریعی را از این طریق به رویش گشود که آخرین و جامع‌ترین کتابش «قرآن» بود؛ آن نسخه ربانی و صحیفه نورانی که در خود تمام آنچه انسان برای سعادت و هدایتش نیاز دارد یکجا جمع دارد و تا آستانه قیامت پاسخ‌گوی نیازهای بشریت است.
بدین‌سان، خداوند «طبیعت» و «قرآن» را همچون دو سفره گسترده با انواع نعمت‌های مادی و معنوی و آشکار و پنهان در پیش روی آدمی گشوده و با پذیرایی شایسته از این میهمان هستی او را به نیکوترین وجه گرامی داشته است.