کتاب دستور سخن به دو بخش اصلی تقسیم شده است: بخش «قواعد» و بخش «فهرست‌ها». در بخش اوّل، دویست قاعده‌ی دستوری زبان فارسی به ترتیب و تفکیک و با شماره‌گذاری‌ و همراه با ذکر مثال و نقل شواهد آمده است و بخش دوم مجموعه‌ای‌ست از پنج فهرست اصطلاحات فارسی و عربی که به گفته‌ی میرزا حبیب، «منشیان و مترسّلان را به کار خواهد آمد و محتاج به تعلیم و تعلّم خاص نیست.» شامل: «اصطلاحات عربی متداول در فارسی»، «معادل‌های فارسی برای بعضی از لغات متداول عربی»، «اصطلاحات و استعارات فارسی»، «ضرب‌المثل‌ها و تعبیرات مشهور فارسی» و «ضرب‌المثل‌ها و تعبیرات عربی متداول در فارسی».
این کتاب در بیشتر کتاب‌های دستور زبان که بعد از آن نوشته شده، تأثیر گذاشته امّا هیچ‌یک از نویسندگان این کتاب‌ها قدر و منزلت آن را چنان‌که باید و شاید نشناختند و دین خودشان را نسبت به او ادا نکردند.